شاید شنیدن سکته چشمی شما را کمی متعجب کرده باشد! احتمالا عبارت سکته را فقط در مورد قلب یا مغز شنیده‌اید. سکته زمانی اتفاق می‌افتد که خون‌رسانی به ناحیه‌ای از مغز یا قلب متوقف می‌شود. این اتفاق معمولا به صورت ناگهانی رخ می‌دهد و در اغلب موارد قبل از وقوع هیچ علائمی ندارد. در مورد چشم نیز همین‌طور است. سکته چشمی بدون نشانه یا هشدار قبلی رخ می‌دهد. در این حالت جریان خون در شبکیه متوقف می‌شود و فرد با تاری دید یا نابینایی مواجه می‌گردد. در این بخش با ما همراه باشید تا با سکته چشمی بیشتر آشنا شوید.
سکته چشمی چیست؟
همان‌طور که می‌دانید رگ‌های خونی وظیفه ارسال مواد مغذی و اکسیژن را به بخش‌های مختلف بدن برعهده دارند و این کار را برای عصب‌های بینایی نیز انجام می‌دهند. در صورتی که رگ‌های خونی دچار انسداد شوند و نتوانند جریان خون را به اعصاب بینایی منتقل کنند، سکته چشمی اتفاق می‌افتد.
در این حالت فرد بیمار هیچ علائمی ندارد و دردی را در ناحیه چشم احساس نمی‌کند. در اغلب موارد فرد زمانی که از خواب بیدار می‌شود، متوجه تاری دید و کاهش بینایی در یکی از چشم‌های خود می‌گردد. ممکن است این تاریکی در بخشی از چشم اتفاق بیفتد که در این حالت فرد یک سایه را در قسمت بالایی یا پایینی چشم خود مشاهده می‌کند.
علل ایجاد سکته چشم
همان‌طور که اشاره کردیم، سکته چشم به علت مسدود شدن رگ‌های خونی مرتبط با عصب بینایی اتفاق می‌افتد که در نهایت به شبکیه صدمه می‌زند. دلیل این اتفاق معمولا باریک شدن رگ‌های خونی یا ایجاد لخته خون در رگ‌هاست، اما علت مشخصی برای این انسداد وجود ندارد. با این حال می‌توان گفت برخی از بیماری‌ها یا شرایط خطر انسداد رگ‌های خونی و ابتلا به سکته چشمی را افزایش می‌دهند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
- سکته چشمی در مردان شایع‌تر از زنان است و اغلب در سنین 40 سال به بالا رخ می‌دهد.
- افرادی که دچار بیماری دیابت هستند بیشتر در معرض ابتلا به سکته چشمی قرار دارند.
- آب سیاه یکی از انواع بیماری‌های چشمی است که باعث فشار بر روی چشم می‌شود. این فشار در نهایت ممکن است سکته چشمی را به دنبال داشته باشد.
- مشکلاتی چون فشار خون یا کلسترول بالا، جریان خون داخل رگ‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند که این مسئله احتمال انسداد یا لخته شدن را افزایش می‌دهد.
- افرادی که بیماری‌های قلبی و عروقی دارند، ممکن است دچار سکته چشمی شوند.
- سیگار خطر ابتلا به انواع سکته، از جمله سکته چشمی را افزایش می‌دهد. افرادی که بیش از اندازه سیگار می‌کشند در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
علائم سکته چشمی
سکته چشمی در اغلب موارد به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و هیچ علائمی از خود نشان نمی‌دهد. در صورتی که فرد دچار این مشکل شود، تغییراتی در چشم او ایجاد می‌شود که به مرور گسترش می‌یابد. این تغییرات عبارتند از:
- اگر در چشم خود احساس درد یا فشار داشتید، حتما علت آن را جویا شوید تا در سریع‌ترین زمان ممکن بتوانید درمان کنید. البته سکته چشمی معمولا بدون درد است، اما احتیاط شرط عقل است.
- سکته چشمی در برخی موارد باعث نشت خون یا مایعات چشمی می‌شود. این مایعات در وسط چشم جمع شده و لکه‌های خاکستری کوچکی را ایجاد می‌کنند. این لکه‌ها در زمینه دید به صورت شناور در حرکت هستند.
- یکی از علائم سکته چشمی، تاری دید است که به طور ناگهانی و بدون هیچ دلیلی ظاهری می‌شود. تاری ممکن است همه چشم را در برگیرد یا بخشی از آن را دچار کند.
- در مواردی بسیار نادر فرد در اثر ابتلا به سکته چشمی، بینایی خود را به طور کامل از دست می‌دهد.
دقت داشته باشید که علائم عنوان شده یک چشم را درگیر می‌کند. اگر یکی از علائم بالا را مشاهده کردید، حتما با چشمپزشک خود تماس بگیرید و اقدامات لازم برای درمان را انجام دهید. توجه داشته باشید که اگر سکته چشمی به موقع درمان نشود ممکن است کاهش دائمی بینایی یا از دست رفتن کامل آن را به دنبال داشته باشد.
درمان سکته چشمی
زمانی که علائم سکته چشمی را مشاهده کردید، باید سریعا موضوع را پیگیری کنید. هرچه زودتر درمان خود را شروع کنید، احتمال بهبود بالاتر خواهد بود. نوع درمان به میزان آسیب وارد شده بر چشم بستگی دارد. بدیهی است که هرچه آسیب بیشتر باشد، درمان مشکل‌تر و پیچیده‌تر خواهد بود.
زمانی که به پزشک مراجعه می‌کنید و علائم خود را شرح می‌دهید، چشمپزشک پس از معاینه فیزیکی، تست‌هایی مانند پرتونگاری و آنژیوگرافی را روی چشم انجام می‌دهد. در صورتی که دچار بیماری‌هایی چون دیابت، فشارخون، ناراحتی‌های قلبی و ... باشید، باید آزمایشات لازم در این موارد را نیز انجام دهید تا تشخیص سکته دقیق‌تر و درمان مناسب‌تری برای آن تجویز گردد. در این‌جا پزشک با توجه به نتیجه آزمایشات یکی از درمان‌های زیر را برای بیمار در نظر می‌گیرد. درمان‌هایی که برای سکته چشمی تجویز می‌گردند، عبارتند از:
- چشمپزشک از ماساژ برای باز شدن شبکیه استفاده می‌کند. ماساژ دادن با برخی از تمرین‌ها و حرکات چشم در منزل نیز قابل انجام است. البته این کار با مشورت پزشک و تحت‌نظر او صورت می‌گیرد.
- با توجه به این‌که سکته در اثر لخته شدن خون در رگ‌ها ایجاد می‌شود، تجویز داروهای ضد لخته می‌تواند به برطرف شدن آن کمک کند.
- تزریق سلول‌های اندوتلیال باعث احیای رگ‌های خونی شده و مشکلات ناشی از بروز سکته را کاهش می‌دهد.
- تزریق مستقیم کورتیکواستروئید به داخل چشم که باعث کنترل عوارض ایجاد شده از سکته چشمی می‌شود.
- یکی از درمان‌هایی که برای برطرف کردن مشکلات چشمی مورد استفاده قرار می‌گیرد، درمان با لیزر است که در این مورد نیز کاربرد دارد.
در این مقاله در مورد سکته چشمی صحبت کردیم و اطلاعاتی را در مورد علل ایجاد، علائم و درمان آن در اختیارتان قرار دادیم. به یاد داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. پس قبل از این‌که دچار این بیماری شوید، علل ایجاد آن را مورد بررسی قرار داده و تلاش کنید با ورزش و رژیم غذایی مناسب از ابتلا به بیماری‌هایی چون دیابت، کلسترول و فشار خون بالا در امان بمانید.