رتینوپاتی در نوزاد زمانی رخ می‌دهد که در قسمت شبکه یک چشم نوزاد اختلالات وجود داشته باشد که باعث عدم دید کامل او شود. رتینوپاتی در نوزاد معمولاً در نوزادان بروز می کند که زودتر از موعد مقرر به دنیا آمده‌اند و عموماً نوزادانی که نارس هستند و سیستم عروق خونی شبکیه چشم نوزاد به تکامل نرسیده و اکسیژن کافی دریافت نمی کند، دچار رتینوپاتی نوزادان نارس می‌شوند. می خواهیم شما را با دلایل بروز رتینوپاتی در نوزاد و روش‌های درمان آن آشنا کنیم، شما را به خواندن ادامه مطلب دعوت می کنیم.

بیماری رتینوپاتی در نوزادان چگونه بروز می‌کند ؟

همانطور که اشاره شد بیماری رتینوپاتی به دلیل نارس بودن شبکیه چشم نوزاد به وجود می‌آید و در نهایت سبب کوری نوزاد خواهد شد.

بروز این بیماری در گذشته بیشتر از امروز بود، چرا که در گذشته نوزادانی که زودتر از موعد مقرر به دنیا می آمدند در دستگاه‌های مخصوصی نگهداری می شدند و‌ به دلیل اینکه بیش از مقدار مورد نیاز به نوزاد اکسیژن داده می‌شد، به همین دلیل بیماری رتینوپاتی نیز در آنها بروز می کرد، امروزه به دلیل گسترش علم و پیشرفت تکنولوژی این بیماری کمتر شده است، چرا که دستگاه های نگهداری نوزادان نارس پیشرفته تر از گذشته شده است.

از دیگر دلایل بروز رتینوپاتی در نوزاد، کم بودن بیش از حد وزن آن است و نوزادانی که کمتر از یک کیلوگرم وزن دارند بیشتر مستعد رتینوپاتی هستند. همچنین نوزادانی که در شش ماهگی و هفت ماهگی به دنیا می آیند و به دلیل اینکه سیستم شبکیه چشم تکامل نیافته و عروق خونی هنوز دچار اشکال هستند، بیماری رتینوپاتی را در پی خواهد داشت و در نتیجه اکسیژن کافی به شبکیه چشم نمی رسد. بنابراین چنین نوزادانی در هفته اول پس از تولد نیاز شدید به اکسیژن خواهند داشت.

علائم وجود رتینوپاتی در نوزاد

همانطور که اشاره شد علت رتینوپاتی نوزاد به تولد زودتر از موقع وزن کمتر از ۲ کیلوگرم هنگام‌تولد مربوط می شود و در صورتی که اکسیژن کافی پس از تولد به او نرسد، رتینوپاتی نوزاد شدیدتر خواهد شد. این بیماری درجات مختلفی دارد که در پنج درجه بخش بندی می شود، و در صورتیکه پیشرفت بیماری تا درجه پنجم نیز پیش برود، علایمی همچون بروز زخم در شبکیه چشم، جدا شدن شبکیه، خونریزی در زجاجیه، انحراف  چشم و تنبلی چشم  را در پی خواهد داشت، مجله که اکثر مبتلایان رتینوپاتی عارضه نزدیک بینی را نیز به همراه دارند.

تشخیص رتینوپاتی نوزادان

به منظور غربالگری و تشخیص به هنگام وجود یا عدم وجود رتینوپاتی در نوزادان باید آزمایشات زیر پس از تولد نوزاد صورت بگیرد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد :

الف - تمامی کودکانی که کمتر از ۳۲ هفته به دنیا آمده باشند، یعنی سن داخل رحمی آنها کمتر از ۳۲ هفته باشد، باید تا یک ماه پس از تولد توسط چشم پزشک معاینه شود، اگر مشکلات تنفسی نیز نداشته باشد.

ب - نوزادانی که کمتر از ۳۷ هفته به دنیا آمده باشند و مشکلات تنفسی و ریوی در آن‌ها مشاهده شود، طی یک ماه اول پس از تولد تحت معاینه دقیق چشم پزشک قرار خواهد گرفت.

ج - تمامی کودکانی که هنگام تولد زیر ۲ کیلوگرم و از داشته باشند‌ و نیاز به بستری شدن در قسمت آی سی یو و یا دستگاه انکوباسیون داشته باشند، باید توسط چشم پزشک معاینه شوند، این معاینات بنا به تشخیص چشم پزشک در فواصل زمانی معین در آینده انجام خواهد گرفت.

توجه کنید که برخی از والدین از غربالگری نوزادان به منظور تشخیص و درمان رتینوپاتی نوزاد خودداری می کنند، دقت کنید که طبق گفته متخصصان رتینوپاتی نوزادان نارس قابل پیشگیری می باشد و در صورتی که غربالگری صورت بگیرد، درمان آسان تر و کوتاه تر خواهد بود. اما صورتی که این مورد به بی توجهی والدین به سنین بالاتر خط شود، پروسه درمان طولانی تر و هزینه‌ بر خواهد بود و در برخی موارد نیز غیر ممکن می شود.

درمان رتینوپاتی نوزاد

رتینوپاتی خفیف که در درجه های ۲ و ۱ تشخیص داده شوند، اصولاً نیاز به درمان خاصی نخواهد داشت و بدون درمان هم بهبود خواهد یافت و لازم به ذکر است که هیچ نوع اختلالی نیز در بینایی نوزاد ایجاد نخواهد کرد. اما رتینوپاتی درجه ۳ علائم بیشتری از خود برجای می گذارد که نیاز به درمان خواهد داشت و چشم پزشک به منظور جلوگیری از رشد عروق غیر طبیعی اقدام به انجماد قسمت هایی از شبکیه چشم با استفاده از روشی به نام کرایوتراپی خواهد کرد.

همچنین در موارد بسیار محدودی نیز با استفاده از لیزر اقدام به درمان رتینوپاتی نوزاد خواهد کرد، در مواردی که زجاجیه چشم خونریزی کرده باشد از لیزر یا کرایوتراپی استفاده خواهد شد و در صورتی که شبکیه یک چشم نوزاد جدا شده باشد، چشم پزشک روش جراحی را در پیش خواهد گرفت که بهترین روش نیز برای درمان رتینوپاتی حاد نوزاد خواهد بود.