خشکی چشم

خشکی چشم یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه بیماران به چشم‌پزشکی است. عوارض خشکی چشم معمولاً موارد آزاردهنده‌ای هستند که در صورت عدم درمان خشکی چشم این عوارض می‌توانند باعث تحریک و ناراحتی دائمی و التهاب قسمت جلویی چشم گردند.

دلایل خشکی چشم

برای بررسی دلایل خشکی چشم ابتدا بهتر است با ساختار اشک و لایه‌های اشکی آشنا شویم.

چشم‌ها دارای سه لایه اشکی هستند، اولین لایه که حالت چربی مانندی دارد وظیفه محافظت از چشم را بر عهده داشته و لایه دارای آب اشک چشم را می‌پوشاند و از تبخیر اشک جلوگیری می‌کند.

لایه دوم حاوی آب، پروتئین‌های مختلف و بعضی هورمون‌ها و آنزیم‌ها، سلول‌های ایمنی، سدیم، پتاسیم و اوره است. این لایه‌ی اشک را غدد اشکی موجود در پلک‌ها ترشح کرده و وظیفه آن ایمنی و شست‌وشو و تمیز نگه‌داشتن چشم است.

لایه سوم که درونی‌ترین لایه است، لایه‌ای موسینی (موکوزی) بوده که توسط ملتحمه چشم تولید می‌شود. این لایه موسینی، لایه‌ای آب‌دوست است و به لایه‌ی دارای آب اشک چشم اجازه می‌دهد به‌راحتی روی سطح چشم پخش شود، تمام سطح چشم را بپوشاند و به مرطوب ماندن چشم کمک کند.

با توجه به توضیحات ارائه‌شده درباره‌ی ساختار لایه‌های اشکی، چنانچه در فردی هرکدام از این سه لایه دچار مشکل شده و میزان و یا کیفیت مواد ترشحی دچار اختلال شود، فرد به خشکی چشم مبتلا می‌شود.

عوامل زیادی باعث اختلال در لایه‌های اشکی شده و درنتیجه موجب بروز خشکی چشم می‌شوند که در زیر به برخی از مهم‌ترین دلایل خشکی چشم می‌پردازیم:

• افزایش سن و سالخوردگی
• بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت، لوپوس، آرتریت روماتوئید، اختلالات غده تیروئید و کمبود ویتامین A و...
• مصرف داروهای خاصی مثل داروهای فشارخون، ضدافسردگی‌ها، آنتی‌هیستامین‌ها و...
• در معرض باد، دود، هوای خشک یا آلوده بودن که باعث افزایش تبخیر اشک شده و یکی از دلایل خشکی چشم است.
• پلک زدن کم در مواردی که در حال تمرکز هستید و در حین انجام کارهایی مثل مطالعه، رانندگی و کار با تلفن همراه و رایانه.
• اختلال و مسدود شدن غدد لبه پلک‌ها (غدد میبومین) که لایه بیرونی و چربی مانند اشک را ترشح می‌کنند؛ در اثر بیماری‌هایی مثل بلفاریت، رزاسه یا بیماری‌های دیگر پوستی
• استفاده‌ی بیش از حد از لنزهای تماسی

عوارض خشکی چشم

خشکی چشم خفیف ممکن است مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نکند ولی در صورت عدم رسیدگی و درمان و برطرف نشدن دلایل خشکی چشم می‌تواند باعث عوارض جبران ناپذیری شده و در موارد شدید، عوارض خشکی چشم حتی تهدیدی برای بینایی شخص محسوب می‌شود. در ادامه شایع‌ترین عوارض را بررسی می‌کنیم:

• زخم قرنیه: عدم درمان به‌موقع خشکی چشم می‌تواند منجر به آسیب سطح قرنیه شده و باعث بروز زخم قرنیه گردد. این بیماری که کاراتیت نیز نامیده می‌شود حتی می‌تواند بینایی فرد را به خطر بیندازد.
• کونژنکتیویت یا التهاب ملتحمه: ملتحمه چشم غشای مخاطی نازک و شفافی است که سطح داخلی پلک‌ها و سفیدی چشم را می‌پوشاند. التهاب ملتحمه در اثر خشکی چشم معمولاً شدید نبوده و نیاز به درمان خاصی ندارد ولی اگر مبتلا به التهاب ملتحمه‌ی شدید و مزمن شدید باید حتماً تحت درمان توسط چشم‌پزشک قرار بگیرید.
• حساسیت شدید به نور (ترس از نور)
• درد شدید در چشم یا قرمزی شدید آن
• کاهش دید چشم

درمان خشکی چشم

درمان خشکی چشم پس از معاینه دقیق چشم توسط چشم‌پزشک و بررسی دلایل خشکی چشم و شدت عوارض ناشی از آن انجام می‌گیرد. چشم‌پزشک برای درمان خشکی چشم بر اساس صلاحدید خود معمولاً درمان‌های زیر را تجویز می‌کند.

• اضافه کردن اشک: در موارد خفیف‌تر خشکی چشم، برای درمان خشکی چشم، جایگزین کردن اشک گزینه مناسبی است. در این موارد قطره‌ی اشک مصنوعی مناسب توسط چشم‌پزشک تجویز می‌گردد.
• حفظ اشک: در بعضی موارد چشم‌پزشک با بستن مجرای اشکی به‌صورت موقت یا دائمی باعث حفظ اشک در چشم و درمان خشکی چشم می‌شود.
• دارو درمانی: اگر خشکی چشم در اثر انسداد و التهاب غدد اشکی (میبومین) و یا التهاب پلک چشم باشد، چشم‌پزشک با تجویز آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل تتراسایکلین به روند درمان خشکی چشم کمک می‌کند.

برچسب ها: