رتینوپاتی دیابتی یکی از عوارض شایع در بیماران دیابتی است که باعث می شود مایع درون عروق خونی شبکیه نشت کند و گاهی اوقات نیز غروق اضافی در شبکیه ایجاد می شود. در ابتدا رتینوپاتی دیابتی ممکن است که خفیف باشد. اما با گذشت زمان شدیدتر می شود و ممکن است تا از دست دادن بینایی پیش برود. رتینوپاتی دیابتی معمولا هر دو چشم را درگیر می کند. این بیماری شامل چند مرحله می شود. ابتدا بیماری خفیف است و تنها عروق خونی شبکیه گشادتر می شوند. در اکثر مواقع بیمار در ابتدا متوجه تغییرات رتینوپاتی خود نمی شود. سپس این عروق دچار انسداد می شوند و مناطقی که از این عروق تغذیه می کردند دچار مشکل می شوند. به همین دلیل عروق جدید در شبکیه تشکیل می شوند که شکننده و غیرطبیعی هستند. این عروق غیرطبیعی در سطح شبکیه و درون زجاجیه رشد می کنند و اگر خون ریزی کنند بینایی به مقدار زیادی کاهش می یابد و حتی ممکن است باعث نابینایی شود.

همانطور که گفتیم رتینوپاتی دیابتی در بین بیماران مبتلا به دیابت شایع می باشد. در ادامه این مقاله به بررسی نشانه های رتینوپاتی دیابتی می پردازیم. همچنین به عوارض آن نیز اشاره خواهیم کرد.

چه کسانی در معرض رتینوپاتی دیابتی قرار دارند ؟

تمام مبتلایان به دیابت نوع یک و دو در معرض خطر رتینوپاتی دیابتی هستند. به همین دلیل مبتلایان به دیابت باید حداقل سالی یک بار برای معاینه چشم با مردمک گشاد به چشم پزشک مراجعه کنند. کسانی که زمان بیش تری از ابتلای آن ها به دیابت می گذرد بیش تر در معرض رتینوپاتی دیابتی هستند. خانم های بارداری که به دیابت مبتلا هستند سریعا باید تحت مراقبت های چشم زیر نظر چشم پزشک قرار بگیرند.

 نشانه های رتینوپاتی دیابتی

در ادامه به نشانه های رتینوپاتی دیابتی اشاره خواهیم کرد. نشانه های رتینوپاتی دیابتی زیاد نیست. تاری دید در رتینوپاتی دیابتی کم کم ایجاد می شود. و چون نشانه های رتینوپاتی دیابتی زیاد واضح نیست ممکن است فرد متوجه تاری دید خود نشود و برای تشخیص حتما باید به پزشک مراجعه کرد.

می توان گفت زمانی نشانه های رتینوپاتی دیابتی به وضوح دیده می شود که خونریزی ایجاد شود. زمانی که خونریزی ایجاد می شود لکه هایی روی چشم ایجاد می شود و دید شما تار می شود. ممکن است شما دیدتان را به طور کلی از دست بدهید. رتینوپاتی دیابتی پرولیفراتیو درد ندارد ولی نوع شدیدی از رتینوپاتی می باشد. بارداری و افزایش فشار خون باعث می شود که احتمال بروز رتینوپاتی دیابتی افزایش پیدا کند.

رتینوپاتی دیابتی چه عوارضی دارد ؟

خونریزی زجاجیه چشم : زجاجیه ماده ژله مانند است که در چشم و جلوی شبکیه قرار دارد. رتینوپاتی دیابتی می تواند باعث شود که زجاجیه چشم خونریزی کند. در خونریزی های کم فقط لکه ها و سیاهی هایی دیده می شود. در صورتی که خونریزی شدید باشد، خون زجاجیه را پر می کند و بینایی کاملا از دست می رود. به طور معمول خونریزی زجاجیه کوری کامل و دائمی چشم را به دنبال ندارد و خون از چشم پاک می شود و بینایی برمی گردد. در صورتی که در طی خونریزی زجاجیه به شبکیه آسیب برسد بینایی فرد کاملا از دست می رود.

جدا شدن شبکیه چشم : در رتینوپاتی دیابتی رگ های خونی غیر طبیعی در چشم تشکیل می شوند و رشد می کنند. این بافت زخمی شبکیه را از عقب عقب چشم می کشد و باعث می شود که جدا شود. در نتیجه لکه های شناوری در چشم دیده می شود. همچنین دید فرد کاهش می یابد و جرقه هایی از نور در چشم دیده می شود.

گلوکوم یا آب سیاه چشم : وقتی رگ های جدید در چشم ایجاد می شوند از جریان طبیعی خون و مواد به خارج از چشم جلوگیری می کنند. به دنبال آن فشار داخل چشم افزایش می یابد و گلوکوم یا آب سیاه ایجاد می شود. این افزایش فشار به عصب بینایی آسیب می زند و پیام تصاویر به درستی به مغز نمی رسد.

کوری : رتینوپاتی دیابتی و گلوکوم در اثر عدم درمان کوری کامل را به دنبال خواهند داشت.

چگونه رتینوپاتی دیابتی را تشخیص دهیم :

بهترین راه برای تشخیص رتینوپاتی دیابتی این هست که به صورت مرتب به پزشک مراجعه کنیم تا چشممان را معاینه کند و در صورت وجود نشانه های رتینوپاتی دیابتی ما را آگاه کند. این بیماری با درمان می تواند بهبودی پیدا کند.  در زمان معاینه پزشک با دستگاهی به نام افتالموسکوپ درون چشم را مشاهده و معاینه می کند. قبل از شروع معاینه چشم پزشک باید با ریختن قطره درون چشم مردمک چشم را باز تر کند. اگر پزشک با معاینه رتینوپاتی دیابتی را تشخیص دهد برای بیمار تجویز می کند که عکس رنگی از چشم بگیرد و آزمایشاتی مانند آنژیوگرافی با فلورسئین انجام دهد. به این صورت مشخص می شود که شما به درمان نیاز دارید یا خیر؟ در این آزمایش یک ماده رنگی را به داخل رگ شما تزریق می کنند و عکس های رنگی از چشمتان می گیرند.

ریتونوپاتی دیابتی چگونه درمان می شود ؟

اگر لکه زرد دچار ادم لکه زرد شده باشد از لیزر برای درمان آن استفاده می شود. معمولا لیزر را برای پیشگیری استفاده می کنند. اگر ضایعات چشمی شدید تر شود از لیزر و یا ویترکتومی استفاده می کنند.

درمان های جدیدتری هم برای رتینوپاتی دیابتی وجود دارد مانند تزریق داروهای ضد فاکتور رشد اندوتلیوم عروق یا anti VEGF و همچنین داروهای استروئیدی داخل چشم.

وقتی خونریزی داخل زجاجیه و پارگی شبکیه رخ داده باشد با عمل جراحی زجاجیه را خارج می کنند.

بیشتر بخوانید : تزریق داخل چشمی